Sensomotorische ontwikkeling

Sensomotorische ontwikkeling bestaat uit twee woorden sensoriek en motoriek.

Sensoriek is het ontdekken / opdoen van prikkels met je zintuigen: horen, ruiken, voelen, proeven en zien.

Motoriek is het vermogen te kunnen bewegen.

Dit samen zorgt ervoor, dat als iemand bijvoorbeeld iets naar je toe gooit, je het ziet en er direct een reactie in je lijf plaatsvindt, namelijk armen uitstrekken en iets proberen te vangen.

De sensomotorische ontwikkeling is heel belangrijk voor de totale ontwikkeling van een kind. Kinderen leren hun eigen lichaam kennen en via hun eigen lichaam leren ze ook allerlei dingen/ voorwerpen in de omgeving kennen.

Grijpen is begrijpen.

Baby's stoppen alles wat ze pakken in hun mond. Op dat moment zijn ze bezig met het verkennen/ ontdekken van de kenmerken van het voorwerp. Is het hard of zacht, is het ruw of glad, koud of warm en welke vorm heeft het.... Als kinderen wat ouder zijn gebruiken ze voornamelijk hun handen om deze dingen te ontdekken. Dat is ook de reden waarom kinderen in bv. een winkel alles willen aanraken. Ze willen ontdekken wat het is en dat doet een kind voornamelijk met zijn/ haar handen. En wij als ouders dan maar roepen: "Kijken doe je met je ogen, niet met je handen, niet aankomen."

Door het sensomotorisch handelen doet een kind ervaringen op over allerlei elementen om zich heen. Al die kennis wordt gekoppeld en onthouden. Bijvoorbeeld: je kind maakt kennis met een mandarijntje, de structuur van de schil, de partjes, de vorm, de smaak, de kleur, de textuur in je mond. Al deze informatie over hoe het proeft, ruikt, voelt, en er uit ziet wordt gekoppeld en onthouden. De volgende keer dat je kind een mandarijn ziet, weet het ook direct hoe het voelt, smaakt en ruikt.

Een verstoorde sensomotorische ontwikkeling kan problemen opleveren in de taalontwikkeling, de rekenontwikkeling en in de sociale ontwikkeling. Een verstoorde sensomotorische ontwikkeling kan komen doordat deze ontwikkeling onvoldoende kans heeft gehad zich te ontwikkelen, bijvoorbeeld doordat een kind niet veel buiten heeft gespeeld of te weinig verschillende materialen tot zijn/haar beschikking heeft gehad.

Hoe beter een kind de bewegingen van zijn armen en handen beheerst, hoe meer het aanraakt, voelt en vastpakt, hoe meer het leert van de omgeving.

Hoe stimuleer je de sensomotorische ontwikkeling?

Laat kinderen veel spelen met zand en water. Maak (scheer)schuim tekeningen, laat ze kleien, spelen met zaagsel, piepschuim, knikkers. Vingerverven, pepernoten/koekjes bakken, brooddeeg figuren maken, papier scheuren.

Ook liedjes met bewegingen zijn belangrijk ( veel peuter/kleuterliedjes bevatten dit element) het prikkelt diverse zintuigen en stimuleert de motoriek.

En als laatste; geef kinderen voldoende variatie aan eten. Zorg voor verschillende smaken en texturen.

In mijn praktijk laat ik daarom kinderen die moeite hebben met de letters en cijfers, deze ook kleien, we gebruiken de voelletters en de zandschrijfbak (dit zijn nog maar een paar voorbeelden). Overigens worden deze dingen ook bij oudere kinderen gebruikt, (zeker de zandschrijfbak) die moeite hebben met spelling. Op deze manier 'voelen' ze de letters en lettercombinaties beter, waardoor de hersenen beter kunnen onthouden hoe je bepaalde letters en woorden moet schrijven.

Petra de Groot

Brainjumps